CO versus CO₂, ken jij het verschil?

Meting van koolmonoxide (CO) en kooldioxide(CO₂) zijn zeer actuele thema’s door de gasketelwet en eisen aan ventilatie in openbare gebouwen. Beide gassen worden regelmatig met elkaar verward, terwijl de oorsprong en uitwerking zeer verschillend zijn.

Gasketelwet en CO

De gasketelwet is in het leven geroepen om de kwaliteit van installatie en onderhoud van cv-installaties te verhogen en het aantal gevallen van koolmonoxidevergiftiging terug te dringen. De technici die dit werk verrichten dienen ook goed beschermd te zijn met een persoonlijke gasmonitor die tijdig waarschuwt bij een gevaarlijke concentratie CO.

Bouwbesluit en CO₂

In het nieuwe bouwbesluit worden o.a. eisen gesteld aan het meten van de luchtkwaliteit in het primair onderwijs. Hierbij dient de concentratie kooldioxide (CO₂) gemeten en opgeslagen worden. 

Koolmonoxide

Koolmonoxide (CO) komt van zichzelf niet voor in de atmosfeer. Het gas verbindt zich in ons lichaam heel sterk met hemoglobine. In een normale situatie zorgt dit eiwit in onze rode bloedlichaampjes ervoor dat zuurstof van onze longen naar onze organen wordt gebracht en kooldioxide wordt afgevoerd. Helaas bindt koolmonoxide veel sterker aan hemoglobine dan zuurstof en kooldioxide, waardoor het de plaats van deze gassen inneemt. Daardoor kan CO al snel dodelijk zijn.

Door schone lucht te ademen verlaat het gebonden koolmonoxide weer het lichaam. Dit proces gaat echter veel langzamer dan het opnemen, waardoor dagelijkse blootstelling aan een kleine concentratie koolmonoxide ook gevaar kan opleveren, door opbouw van het gas in het lichaam.

Kooldioxide

CO₂ komt al in beperkte mate in de atmosfeer voor en is veel minder toxisch dan CO. Slechts in hoge concentraties is verstikking mogelijk. Een hoge CO₂-waarde kan wel hoofdpijn, sufheid en concentratiestoornissen veroorzaken. Het menselijk lichaam produceert zelf CO₂ en verwijdert dit door uitademing. CO₂-metingen worden daarom vooral uitgevoerd in openbare gebouwen, kantoren en klaslokalen, waar veel personen aanwezig zijn en een goede luchtkwaliteit belangrijk is. Naast de effecten op de mens is CO₂ ook een broeikasgas en heeft het daardoor een negatieve invloed op de opwarming van de aarde.

Zowel CO als CO₂ zijn geur- en kleurloos. Je neemt ze dus niet waar tot je er hinder van ondervindt. In het geval van CO is het vaak al te laat voordat je het merkt. Je kan er dus maar beter voor zorgen dat je maatregelen neemt om jezelf en anderen preventief te beschermen.

Het zeer giftige CO ontstaat bij onvolledige verbranding van brandstoffen. Dit kan onder meer gebeuren in verwarmingsinstallaties. Zorg er dus steeds voor dat je het CO-gehalte monitort tijdens werkzaamheden aan een cv-installatie, dat je een CO-meting uitvoert voordat je de verwarmingsruimte betreedt, dat de ruimte goed geventileerd is en dat je de ketel in goed werkende staat achterlaat. Werkt de ketel niet naar behoren, dan stel je hem buiten werking voordat je de ruimte verlaat! Zo vermijd je gevaarlijke situaties.

Blootstellingswaarden en symptomen van CO en CO₂

Welke toestellen kan je gebruiken?

• CO₂ meten in een ruimte kan met draagbare en stationaire CO₂-meters
• CO meten in de omgevingslucht en in de rookgassen kan met onze BLAUWE LIJN rookgasmeters.
• CO monitoren ter bescherming tijdens je werkzaamheden kan met enkelgasmonitoren voor CO.
• CO monitoren ter bescherming tijdens je werkzaamheden kan ook met multigasmonitoren die uitgerust zijn met een CO-sensor. Deze beschermen je gelijktijdig tegen bijvoorbeeld een zuurstoftekort en/of explosiegevaar door een gaslek.
• CO permanent bewaken in een ruimte en alarmering geven bij overschrijding van de drempelwaarde kan met vaste CO-detectiecentrales.